چکیده
بر اساس ماده 630 ق.م.:«هرگاه مردی همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی مشاهده کند و علم به تکمین زن داشته باشد،می تواند در همان حال آنان را به قتل برساند».این ماده اقتباس ناقصی از مساله ای در «تحریر الوسیله»امام خمینی (ره) است.زیرا فقط بخشی از مسأله که مربوط به عالم اخلاق می شود را به ماده 630 ق.م.ا تبدیل نموده و نسبت به بخش حقوقی که همان لزوم اقامه شهود برای اثبات زنان می باشد،سکوت اختیار کرده است.با انشای این ماده به جای ترغیب به گذشت و خویشتن داری،افراد را تشویق به قتل نموده است! در حالی که در کلام فقها چنین ایرادی نیست؛زیرا فقها اصل در این مسأله را بر قصاص نهاده اند و زوج برای تبرئه از اتهام قتل عمدی متسوجب قصاص باید یا شاهد بیاورد یا ولی دم،وی را تصدیق نماید،ولی در ماده 630 ق.م.ا اصل، بر جواز قتل در فراش است. در این نوشتار ضمن بیان کلام فقها و تحلیل روایات، اشکال های قانونی این ماده بیان شده و در انتهای مقاله پیشنهاد اصلاح این ماده ارائه گردیده است.
فهرست مطالب
بخش اول: بررسی حقوق ماده 630 ق.م.ا – قتل در فراش ………………………………………………… 1
فصل اول:
مبحث اول : تحلیل ماده 630 ق.م.ا………………………………………………………………………………. 2
بند الف) توضیح ماده 630 ق.م.ا…………………………………………………………………………………. 2
بند ب) به قتل رساندن توسط مرد در حال مواقعه …………………………………………………………… 4
بند ج) مشاهده زنانی نامزد یا مرد دیگر ……………………………………………………………………….. 5
بند د) منظور از مرد اجنبی در ماده 630 ق.م.ا…………………………………………………………………. 6
بند ه) حکم شرکت در قتل یا ضرب و جرح ………………………………………………………………… 6
مبحث دوم: شرایط مجاز بودن قتل ……………………………………………………………………………… 7
بند الف) 5 مورد از شرایط مجاز بودن قتل ……………………………………………………………………. 7
بند ب) وجود شروطی که مجوز قتل را صادر می کند………………………………………………………. 9
بندج) حق اقامه حد ………………………………………………………………………………………………… 11
فصل دوم :
مبحث اول: ماهیت حقوقی قتل در فراش از باب دفاع مشروع …………………………………………… 14
بند الف) دفاع مشروع ……………………………………………………………………………………………… 14
بند ب) بررسی حقوقی، تفاوت ماده 179 ق.م.ع و ماده 630 ق.م.ا………………………………………. 16
بند ج) مهدورالدم بودن مقتول و مصادیق مهدورالدم…………………………………………………………. 18
بند د) جایگاه جرم ماده 630 در قانون مجازات اسلامی ……………………………………………………. 18
بخش دوم: ارزیابی فقهی ماده 630 ق.م.ا………………………………………………………………………. 21
فصل اول :
مبحث اول: تحلیل فقهی قتل در فراش م (630)ق.م.ا……………………………………………………….. 22
بند الف) فقه قتل در فراش ……………………………………………………………………………………….. 23
بند ب) روایات و قتل در فراش ………………………………………………………………………………… 26
فصل دوم
مبحث اول: نظریه هایی در مورد شهود و قتل در فراش ……………………………………………………. 30
بند الف شهود و قتل در فراش ………………………………………………………………………………… 30
بند ب) قتل در فراش و احصان …………………………………………………………………………………. 33
بخش سوم: انتقادات و مسائل مربوط به ماده (630)ق.م.ا…………………………………………………… 36
فصل اول :
مبحث اول : انتقادات وارده بر ماده 630 ق.م.ا………………………………………………………………… 37
بند الف) انتقاد بر مشاهده زنا توسط مرد ………………………………………………………………………. 37
بند ب) انتقاد بر علم مرد بر عدم ارتکاب زنا از سوی همسر خویش ……………………………………. 38
مبحث دوم :رعایت نکردن جانب عدالت از سوی قانونگذار……………………………………………….. 38
بند الف): چرا فقط مرد می تواند در ماده 630 زن را به قتل برساند …………………………………….. 38
بند ب): انتقاد بر موراد رافع مسئولیت کیفری ………………………………………………………………… 40
بند ج) : پیشنهاد اصلاح قانون ……………………………………………………………………………………. 42
فصل دوم
مبحث اول : مسائل مطرح شده در رابطه با موضوع م630 ………………………………………………… 44
بند الف) ثبوت وقوع زنا در لحظه ی قتل توسط مرد ………………………………………………………. 44
بند ب) مساله در مورد طلاق رجعی…………………………………………………………………………….. 45
بند ج) مسأله درمورد اکراه زن به زنان ………………………………………………………………………….. 45
بند د) مسأله در مورد قصاص مرد ………………………………………………………………………………. 46
نتیجه……………………………………………………………………………………………………………………. 47
منابع…………………………………………………………………………………………………………………….. 48